Hoe kies ik een verwarmingsketel?

Bij de keuze van een nieuwe verwarmingsketel zijn verschillende criteria van belang:

• het type brandstof
• het rendement
• het verbrandingssysteem
• de beschikbare plaats in de woning
• de behoefte aan sanitair warm water.

De prijs is meer dan louter de aankoopprijs van de ketel, maar omvat ook de gebruikskosten. Een ketel met hogere prestaties (bijv. een condensatieketel) kost meer bij aankoop, maar betaalt zichzelf de eerste jaren dag na dag een beetje terug, en daarna levert hij een voelbare besparing op.

Vergeet ook niet dat bepaalde types ketels recht geven op Rénolution-premies, waardoor ze aantrekkelijker worden.

Kies het juiste vermogen

Gaat u bouwen? Denk dan ook eens aan een alternatief voor de ‘klassieke’ verwarmingsketel: een passiefhuis, zonder verwarming of met warmtekrachtkoppeling (gelijktijdige productie van warmte en elektriciteit).

Wilt u een bestaande ketel vervangen, vraag dan onafhankelijk advies aan Homegrade, aan een architect of bijvoorbeeld aan een kennis die onlangs ook zijn verwarmingsketel heeft vervangen. Raadpleeg vervolgens de websites van fabrikanten, vergelijk bestekken van installateurs en probeer uit te zoeken of ze een goede reputatie hebben. Vraag de verwarmingsexpert ook om zijn keuze toe te lichten.

Hierna volgen de belangrijkste punten om rekening mee te houden bij uw keuze.

1. Brandstof

• U kunt uw beslissing baseren op de aankoopprijs van de brandstof. Het is moeilijk te voorspellen hoe de stookolieprijs zal evolueren, maar alles wijst erop dat stookolie op middellange en lange termijn duurder zal zijn dan aardgas. Ook de keuze van uw energieleverancier kan belangrijk zijn: sommige leveranciers berekenen de aardgasprijs namelijk al niet meer op basis van de stookolieprijs.
• Financiële steun kan zeker een rol spelen bij uw beslissing. Zo geeft Leefmilieu Brussel alleen een energiepremie voor aardgasketels. Daarnaast wordt ook de prijs van een aansluiting op het gasnet beperkt.
• Een ander belangrijk criterium is de milieu-impact. Gas vervuilt minder dan stookolie, maar denk ook eens aan hernieuwbare energie: zon, hout enz.

2. Rendement

Een verwarmingsketel met hoog rendement helpt u te besparen en minder koolstof uit te stoten. Dat geldt voor lagetemperatuurgasketels (met ‘HR+’-label), maar nog meer voor condensatiegasketels (met ‘HR Top’-label). Die modellen zijn duurder in aankoop maar zuiniger in verbruik. De lagetemperatuur- en condensatiemodellen voor stookolie dragen respectievelijk het label ‘Optimaz’ en ‘Optimaz Elite’.

3. Verbrandingssysteem

Er bestaan twee systemen:

4. Beschikbare plaats

Lagetemperatuur- en condensatieketels zijn beschikbaar in twee versies.

5. Behoefte aan sanitair warm water

Ook voor sanitair warm water zijn er verschillende oplossingen. Hou rekening met uw gewoontes en de hoeveelheid water die u nodig hebt (neemt u liever een bad dan een douche, woont u alleen of niet enz.).

Denk erom …

Dimensioneer uw ketel correct

Renoveert u uw woning? Vervang de oude verwarmingsketel dan niet gewoon door een nieuw toestel met hetzelfde vermogen. De berekeningswijzen uit het verleden zijn vandaag niet meer van toepassing. Laat de reële verwarmingsbehoefte van uw woning in uw huidige situatie controleren door een verwarmingsexpert. Hou rekening met alle verbeteringen die u al aan uw woning aangebracht hebt of die gepland zijn (isolatie, dubbele beglazing, luchtdichtheid…).

Overweeg om te voorzien in een aanvullende verwarming (hout- of pelletkachel), die dan wordt ingezet in het tussenseizoen of als versterking  bij hevige kou.

Bij de theoretische berekening van het vereiste vermogen wordt rekening gehouden met weersomstandigheden die maar enkele dagen per jaar duren. Zie het dus niet nutteloos te groot en vermijd overdimensionering van de ketel. Zo niet zult u gegarandeerd brandstof verspillen! Het kost ook minder: aangezien binnen hetzelfde ketelgamma de prijzen sneller stijgen dan het geboden vermogen, zal een model met een (heel) hoog vermogen proportioneel  duurder worden dan een model met een lager vermogen.

Pas de schoorsteen en de radiatoren aan indien nodig

Laat nakijken of de schoorsteen bestand is tegen condensaat (lichtjes zuur water als gevolg van condensatie van de verbrandingsgassen). Zo niet zijn verschillende oplossingen mogelijk, zoals buizen laten aanbrengen in de schoorsteen of kiezen voor een gesloten ketel. Daarnaast vergt een lagetemperatuurketel grotere radiatoren, om de warmteafgifte te vergroten.

Laat uw verwarmingsexpert controleren of uw huidige radiatoren een voldoende groot verwarmingsoppervlak hebben. Als dat niet het geval is, moeten misschien één of enkele extra radiatoren worden geplaatst of vervangen door grotere.

Voorzie in een goede afregeling

Zelfs de beste verwarmingsketels kunnen niet optimaal werken als ze niet worden aangestuurd door goede afregeling: een programmeerbare thermostaat, een externe temperatuurdetector en thermostaatkranen voorzien uw verwarmingsketel van de nodige ‘intelligentie’ …

• Open of ‘atmosferische’ ketels halen de zuurstof voor de verbranding uit de ruimte waar ze zijn opgesteld. Er moet dus voldoende luchttoevoer zijn. Deze ketels worden aangesloten op een schoorsteen, waarlangs de verbrandingsgassen worden afgevoerd.
• Gesloten verwarmingsketels (of nog ‘met gedwongen afvoer’) daarentegen verbruiken de lucht in de stookruimte niet. De lucht wordt in dit geval naar binnen gezogen via een dubbelwandige buis, waarlangs ook de verbrandingsgassen worden uitgestoten. Een opening naar buiten (door de gevel of door het dak) is dus noodzakelijk. Dergelijke modellen zijn iets duurder maar bieden verschillende voordelen:
  • een traditionele schoorsteen is overbodig; een (goedkopere) stalen afvoerbuis is voldoende
  • ze kunnen worden geplaatst in kleine ruimtes waar geen ventilatie is, zoals een wandkast
  • ze werken erg stil
  • ze zijn veiliger (kleiner risico op CO-intoxicatie)
  • ze verbruiken 4 tot 5 percent minder brandstof
  • Wie weinig plaats heeft, kan een wandketel overwegen. Deze compacte ketels zijn licht en stil en kunnen discreet worden geïnstalleerd in de keuken of de badkamer.
  • Vloerketels zijn doorgaans robuuster, maar ook groter.
  • In een aparte boiler wordt het water opgeslagen en voortdurend op temperatuur gehouden. Dit is de minst energiezuinige oplossing.
  • Een gemengde of combiketel verwarmt tegelijk het water dat door de radiatoren stroomt en het water dat in de keuken of de badkamer wordt gebruikt. Deze oplossing is zuiniger en bovendien ook praktischer in kleine woningen.
  • Een geiser, die losstaat van de verwarmingsketel, verwarmt water wanneer u het nodig hebt. Dit systeem is nóg zuiniger.
  • Met een zonneboiler ten slotte is het mogelijk om een groot deel van het verbruikte water ‘gratis’ en milieuvriendelijk te verwarmen. Deze boiler kan worden gecombineerd met een verwarmingsketel die aanvullende verwarmingscapaciteit biedt als de boiler alleen niet volstaat, bijvoorbeeld in de winter.