Waar komen elektriciteit en gas in België vandaan?

Het aardgas dat we in België verbruiken, komt hoofdzakelijk uit Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk, Qatar en Duitsland. Het gas wordt aangevoerd via ondergrondse en onderzeese pijpleidingen maar ook met gastankers, die het gas in vloeibare vorm leveren in de terminal van Zeebrugge.

Onze stroom wordt geproduceerd in België en in naburige landen (Frankrijk, Duitsland, Zwitserland enz.) in elektriciteitscentrales van verschillende types. 7 Belgische kernreactoren staan in voor 52% van de stroom die in ons land wordt geleverd. Op de tweede plaats komt aardgas, waarvan het aandeel voortdurend groeide voordat de prijsexplosie van 2022 een einde stelde aan de evolutie van het gebruik ervan.

België, een grote invoerder van energie

Ons land is voor meer dan 74% afhankelijk van de invoer van primaire energie (d.i. energie die beschikbaar is in de natuur). Aardolie en aardgas worden het meest ingevoerd. Daarna volgen vaste brandstoffen (steenkool en andere). Ook onze nucleaire brandstof (uranium) wordt ingevoerd.

Waar komt aardgas vandaan?

Aardgas wordt meestal in dezelfde zones gewonnen als aardolie. Vanuit de producerende landen wordt het tot bij ons getransporteerd in pijpleidingen of met methaantankers.

• Wat België betreft wordt gas uit de Noordzee (Noorwegen) en Duitsland getransporteerd in gaspijpleidingen over land. Gas uit het Verenigd Koninkrijk en een ander deel van het Noorse gas wordt via onderzeese pijpleidingen tot bij ons gebracht.

• Methaantankers zijn gigantische schepen die vloeibaar gemaakt aardgas transporteren. In die toestand is het volume van aardgas nl. 600 keer kleiner dan in gasvorm. Op die manier kan veel meer energie worden getransporteerd bij hetzelfde volume. Het aardgas van deze tankers wordt geleverd in de terminal van Zeebrugge (actief sinds 1987). Daar wordt het vloeibare gas tijdelijk in grote reservoirs opgeslagen. Daarna wordt er opnieuw gas van gemaakt zodat het in het transportnet en vervolgens in het distributienet kan worden geïnjecteerd. De capaciteit van de terminal bedraagt 9 miljard kubieke meter aardgas per jaar. Elk jaar kunnen 110 tankers er hun lading lossen.

Elektriciteit: secundaire energie

Elektriciteit is zogenaamde secundaire energie omdat ze altijd wordt geproduceerd door omzetting van primaire energie.

• Productie op basis van ingevoerde primaire energie.
  
  
  • in kerncentrales: daar wordt 52% van onze elektriciteit opgewekt. In het hele land zijn 7 kernreactoren in dienst, 4 in Doel en 3 in Tihange. Die reactoren worden af en toe stilgelegd voor controle van de installaties.
     
  • in thermische centrales: deze centrales draaien op steenkool, aardolie of aardgas. In ons land neemt het aandeel van gas voortdurend toe en daalt het aandeel van – vervuilender - steenkool in dezelfde verhouding.

• Productie op basis van primaire energie afkomstig uit eigen land.
  
  Bij ons draaien deze centrales uitsluitend op hernieuwbare energie (windenergie, zonne-energie, waterkracht, biomassa, biogas) en terugwinning (afval). De hoeveelheid geproduceerde elektriciteit op basis van hernieuwbare energie is de afgelopen vijftien jaar sterk gegroeid maar blijft toch klein t.o.v. de totale geproduceerde hoeveelheid (7,5% in 2009, 13% in 2021). In dezelfde periode is de totale hoeveelheid geproduceerde elektriciteit met meer dan 20% toegenomen.

Bovendien wordt een deel van de elektriciteit die in België wordt verbruikt, rechtstreeks ingevoerd uit naburige landen (Frankrijk, Duitsland, Zwitserland enz.).