Wat is de calorische waarde van het gas?

De calorische waarde van het gas is de energie die vrijkomt, in de vorm van warmte, als het gas wordt verbrand. Dat noemen we soms ook 'verbrandingswarmte'.

De calorische waarde wordt uitgedrukt in kilowattuur (kWh) of in megajoule (MJ) per gewichts- of volume-eenheid.

Waarom is die fysische waarde voor u belangrijk? Wel, omdat ze gebruikt wordt om het bedrag van uw aardgasfactuur te berekenen. Dat zit zo: de ene kubieke meter gas is de andere niet. Daarom wordt er voor uw energiefactuur rekening gehouden met de hoeveelheid geproduceerde warmte per m³ gas.

Hoeveel bedraagt de calorische waarde van het gas in Brussel?

Sinds september 2022 wordt op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest nog enkel het zogenoemde ‘rijk’ gas verdeeld. De calorische bovenwaarde (CBW) van dat gas ligt tussen 11,3 en 11,7 kWh/m³. Voor die datum werden de Brusselaars bevoorraad met het zogenoemde ‘arm’ gas afkomstig uit Nederland. Maar, onze noorderburen hebben de ontginning ervan geleidelijk afgebouwd en de gaskraan uiteindelijke dichtgedraaid. De CBW ervan schommelde tussen 9,53 en 10,75 kWh per kubieke meter.

Het gaat hier om approximatieve waarden. Maar waarom? Gewoon omdat gas een product van natuurlijke oorsprong is. De samenstelling van het gas varieert dus naargelang de oorsprong ervan, net zoals dat ook voor water, ijzererts of steenkool het geval is.

Calorische onderwaarde en calorische bovenwaarde: wat is het verschil?

Er zijn twee waardes waarmee we de calorische waarde van een brandstof kunnen uitdrukken: de calorische bovenwaarde en de calorische onderwaarde. 

Om het verschil te begrijpen, moet u even terugdenken aan de lessen wetenschappen op school: elke brandstof produceert waterdamp. Die damp bevat energie die gerecupereerd kan worden als de damp condenseert in de vorm van water. Dat is wat er gebeurt in een condensatieketel. In een klassieke ketel daarentegen, gaat die energie die aanwezig is in de damp, verloren en verdwijnt die via de schoorsteen met de verbrandingsrook.

• De calorische bovenwaarde houdt rekening met de totale door de verbranding vrijgekomen energie, inclusief die latente warmte die in de damp terug te vinden is. Deze waarde vormt de basis voor de berekening van uw energiefactuur (vandaar dat een condensatieketel interessant is om van alle vrijgekomen energie gebruik te kunnen maken!).
   
• De calorische onderwaarde is beperkt tot de warmte die direct door de vlam vrijkomt.

En de andere brandstoffen?

In principe heeft alles wat kan verbranden een calorische waarde. Hoeveel die calorische waarde bedraagt, schommelt sterk naargelang de brandstof. Zo ligt de calorische waarde van 1 kg petroleum heel wat hoger dan die van 1 kg hout.

Bij het vergelijken van de brandstofprijzen per kilo, is het dus interessant om rekening te houden met die calorische waarde. De prijzen van bepaalde brandstoffen zijn namelijk gekoppeld aan de internationale markten en staan niet per se  in verhouding tot hun calorische waarde. Anders gezegd: stel dat twee hoeveelheden brandstof evenveel warmte opleveren, dan is dat niet altijd tegen dezelfde prijs.

Enkele voorbeelden