Wat betekent bijna-energieneutraal wonen (BEN)?

Het begrip Bijna-energieneutraal (BEN) of Nearly zero-energy (NZE, link in het Engels) werd door de Europese Commissie gelanceerd. Een Europese richtlijn die dateert van 2010 stelt namelijk dat alle nieuwe gebouwen vanaf 2021 BEN-gebouwen moeten zijn.

Een gebouw is pas BEN als het aan de 2 volgende voorwaarden voldoet:

• Er is sprake van een zeer hoge energieprestatie.
• De zeer kleine hoeveelheid energie die nog nodig is, wordt uit hernieuwbare energiebronnen gehaald én ter plekke of dichtbij geproduceerd.

Ieder land bepaalt zijn eigen BEN-normen

Het staat elk land vrij om te bepalen :

• hoeveel energie een gebouw nog mag verbruiken;
• welke hernieuwbare energiebronnen toegestaan zijn;
• en hoe ‘dichtbij’ die energie geproduceerd moet worden.

Een BEN-woning in België zal dus niet noodzakelijk hetzelfde betekenen als een BEN-woning in pakweg Portugal of Duitsland.

Ook in België zijn er verschillende normen per gewest

• In Brussel geldt vanaf 2015 de passiefhuisstandaard. Die is strenger op vlak van energieprestatie, maar het gebruik van hernieuwbare energie is niet vereist. Zie ook: 'Passief, lage energie en nulenergie: waar zitten de verschillen?'
• In Wallonië gaat dezelfde passiefhuisstandaard in vanaf 2017.
• In Vlaanderen hanteert men de BEN-norm, waarbij de woning een E-peil van E30 of lager moet hebben en voldoen aan een resem andere eisen (zie: energiesparen.be - BEN). De Vlaamse Regering zal het eisenpakket echter om de 2 jaar evalueren.

Bouwen in Brussel

Vanaf 1 januari 2015 moeten nieuwbouwwoningen in het Brussels Gewest voldoen aan volgende criteria:

• een netto verwarmingsbehoefte ≤ 15kWh/m² jaar
• een oververhittingsrisico (binnentemperatuur van meer dan 25°C) minder dan 5% van de tijd
• een primair energieverbruik kleiner of gelijk aan 45 kWh/m²jaar
• een luchtdichtheid 50 kleiner of gelijk aan 0,6 volumes/u (overgangsstelsel tot 2018)

Voor tertiaire gebouwen – kantoren en scholen – gelden andere eisen, raadpleegbaar in de Gids Duurzame Gebouwen van Leefmilieu Brussel. Een BEN-gebouw wordt erin vermeld als nog een stapje verder, maar dat is momenteel een niet-reglementair niveau. Brussel focust dus in eerste instantie op energie-efficiëntie en pas daarna op hernieuwbare energie.